ทางทีมงานตั้งหลักออนไลน์มีความสนใจในประเด็นนี้มาก เพราะจากที่เคยเป็นเรื่องไกลตัวในชีวิตของเราทุกคน แต่ปรากฏว่าภายในเวลาแค่ไม่กี่ปี หุ่นยนต์ หรือ A.I. (ปัญญาประดิษฐ์) ก็กำลังเข้ามาทำงานแทนที่คนมากขึ้นทุกที แถมยังเข้ามาในสายอาชีพที่ใกล้ตัวพวกเราทุกคนมากขึ้นด้วยครับ
คำถามสำคัญคือ แล้ว A.I. จะเข้ามาแทนที่คนได้จริงหรือไม่ ถ้าเช่นนั้นแล้วเราต้องปรับตัวอะไรบ้าง
เพราะสุดท้ายแล้ว ถ้าเราไม่ปรับตัว คนที่จะลำบาก ไม่ใช่แค่คนรุ่นเรานะครับ แต่คือลูกหลานของเรา เด็กรุ่นใหม่ ที่แม้ว่าจะเรียนจบออกมาแล้วก็อาจจะไม่มีงานหรือพบว่าสายอาชีพที่เขาร่ำเรียนมา มันมีการแข่งขันสูงจนไม่สามารถจะเติบโตได้ง่าย ๆ
ทางตั้งหลักออนไลน์เองก็ได้ทำการสำรวจประเด็นนี้ทั้งในแง่สายอาชีพที่เกี่ยวข้อง และความเคลื่อนไหวด้านเทคโนโลยีทั้งในและต่างประเทศ พบว่ามีความสนใจมากครับ เพราะเราอาจจะไม่ทราบมาก่อนเลยว่า ที่จริงแล้วในหลายวงการและสาขาอาชีพ ได้มีการนำ A.I. มาใช้ประโยชน์เรียบร้อยแล้ว เพียงแต่อยู่ในระหว่างการพัฒนาเพื่อให้เหมาะสมกับการทำงานจริงในหลายมิติ และขยายออกไปในอนาคต
ดังนั้นเรื่องที่ว่า หุ่นยนต์ หรือ A.I. จะเข้ามาแทนที่แรงงานมนุษย์ในอนาคตนั้น ไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกแล้วครับโดยเฉพาะในปี 2018 ที่ผ่านมา เราจะได้ยินข่าวว่า องค์กรใหญ่บางแห่งเริ่มมีการลดการจ้างงานและปลดคนงานออกครั้งใหญ่แล้ว
แน่นอนว่า หลายคนกำลังมีความกังวลในเรื่องนี้ แต่ก่อนอื่นเราคงต้องตระหนักว่านวัตกรรมเทคโนโลยีด้าน A.I. เป็นสิ่งที่จะต้องเข้ามาในสังคมโลกมากขึ้นแน่นอน ดังนั้นเราไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ เพราะสังคมโลกจะต้องเปลี่ยนแปลงไปตามความก้าวหน้าของเทคโนโลยี เหมือนในยุคก่อนคงไม่มีใครคาดคิดว่าเราจะสามารถใช้งานอินเทอร์เน็ตและทำธุรกรรมต่าง ๆ ได้บนมือถือเพียงแค่เครื่องเดียว ก็ทำอะไรได้แทบจะทุกเรื่องแล้ว ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงจึงเป็นเรื่องปกติ
แต่ก็ไม่ได้แปลว่า A.I.จะเข้ามาแทนที่ธุรกิจทั้งหมดครับ เพราะในส่วนของการทำงานและการตัดสินใจที่ต้องการความสลับซับซ้อน และละเอียดอ่อน ไปจนถึงการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า และความคิดสร้างสรรค์ใหม่ ๆ ก็ยังต้องอาศัยความสามารถของมนุษย์ในการทำงานเป็นหลัก เพียงแต่ A.I. จะเข้ามาช่วยลดความยุ่งยากของขั้นตอนในกระบวนการผลิตและการทำงานบางอย่าง รวมถึงเพิ่มศักยภาพในวงกว้างมากขึ้น
สำหรับตั้งหลักออนไลน์ เราจะโฟกัสที่การทำตลาดธุรกิจออนไลน์ และ ธุรกิจออนไลน์อีคอมเมิร์ซ ซึ่งเป็นด้านที่ A.I. ได้เข้ามามีบทบาทโดยตรง ดังนั้นเราลองมาดูว่าอาชีพไหนบ้างที่ต้องปรับตัว และ A.I จะเข้ามาแทนที่แรงงานคนอย่างไรบ้างครับ
ร้านค้าปลีก
เป็นช่องทางที่ได้รับผลกระทบมาก ถ้าหากว่าคุณไม่ใช่ Chain Store รายใหญ่ ซึ่งเวลานี้ร้านโชห่วยแบบดั้งเดิมแทบจะไม่เห็นแล้ว นอกจากนี้ธุรกิจค้าปลีกบางแห่งก็เริ่มเปลี่ยนพื้นที่ไปลงบนธุรกิจออนไลน์โซเชียลและธุรกิจออนไลน์อินเทอร์เน็ตมากขึ้น เพราะสามารถลดค่าใช้จ่ายหน้าร้าน ค่าเช่าที่ ค่าจ้างคนงาน และยังสามารถเปิดบริการจัดส่งสินค้าได้เมื่อสั่งออนไลน์ด้วย เรียกว่าเป็นการผสมผสานระหว่างออนไลน์และออฟไลน์เข้าด้วยกันแบบ B2C ซึ่งรับรองได้เลยว่า กระแสนี้จะเติบโตอย่างมากภายใน 4-5 ปีต่อจากนี้
แรงงานในภาคอุตสาหกรรม และสายการผลิต
เนื่องจากทุกวันนี้ หลายโรงงานขนาดใหญ่ทั่วโลกได้ให้ความสำคัญกับเครื่องจักรกล และการใช้หุ่นยนต์ในกระบวนการผลิตมากขึ้น หน้าที่หลักของคนจึงกลายเป็นผู้ดูแลและซ่อมบำรุงเครื่องจักรไปแทน สำหรับอุตสาหกรรมขนาดใหญ่จึงมีแนวโน้มที่จะปลดแรงงานการผลิตออก แต่สำหรับอุตสาหกรรมขนาดย่อม และขนาดกลาง ก็ยังจำเป็นต้องใช้แรงงานคนอยู่
พนักงานเก็บเงิน แคชเชียร์
เรียกว่ามีผลกระทบที่ชัดเจนมาอีกหนึ่งสายอาชีพ เนื่องจากเวลานี้ในบางประเทศเช่น จีน ได้เริ่มให้บริการซุปเปอร์มาร์เก็ตแบบไร้เงินสดเรียบร้อยแล้ว เช่นที่ Hema Supermarket ในธุรกิจเครืออาลีบาบา ที่เราสามารถเดินเข้าไปเลือกซื้อของได้ โดยไม่ต้องพกเงินสด แล้วใช้การสแกนผ่านมือถือด้วยแอพ Alipay ก็สามารถจ่ายเงินได้เลย
สื่อหนังสือพิมพ์ นิตยสาร
เป็นสายอาชีพที่ใกล้ตายไปทุกขณะ แม้ว่าในส่วนของหนังสือเล่ม จะยังมีแนวโน้มที่ไปต่อได้ แต่หนังสือพิมพ์และนิตยสาร กำลังถูกพอร์ตมาขึ้นบนธุรกิจออนไลน์สื่อโซเชียลมีเดียมากขึ้น รวมถึงการเสพข้อมูลของคนเราก็ใช้งานบนมือถือเป็นหลัก และมีแนวโน้มที่การดูโทรทัศน์ก็จะลดลงไปด้วย เพราะสามารถจะกลับไปดูย้อนหลังผ่านยูทูปหรือทีวีออนไลน์บนอินเทอร์เน็ตได้แทน
แต่สำหรับอุปกรณ์การอ่านอิเล็กทรอนิกส์ อาจจะยังไม่ถึงขั้นแทนที่การอ่านแบบดั้งเดิมได้มากนัก
เอเจนซี่ นายหน้าทัวร์
ตัวอย่างเช่น การใช้ธุรกิจออนไลน์เว็บไซต์รีวิวสำหรับการท่องเที่ยว จะเข้ามามีบทบาทมากขึ้นเรื่อย ๆ มีตัวอย่างน่าสนใจกรณีที่นักท่องเที่ยวชาวจีนที่เข้ามาในไทยเมื่อปี 2560 ที่ผ่านมา เพิ่มจำนวนขึ้น แต่ในส่วนของกรุ๊ปทัวร์กลับลดลง และก็มีแนวโน้มจะลดลงในปีถัดไป ซึ่งสาเหตุหลักๆ ที่นอกเหนือจากปัญหาเรื่องเศรษฐกิจทั่วโลกที่ชะลอตัวแล้ว ยังมีในแง่ที่นักท่องเที่ยวใช้บริการของเอเจนซี่น้อยลง แต่มาหาข้อมูลการท่องเที่ยวจากเว็บไซต์เองมากขึ้นด้วย
ที่จริงแล้วยังมีอีกหลายสาขาอาชีพที่จะได้รับผลกระทบแน่นอน ซึ่งเราจะได้นำข้อมูลมานำเสนอในโอกาสหน้าครับ